Circulatiemunten zonder munttekens

[hgme]

Ik besefte vandaag pas dat de circulatiemunten die in Nederland in omloop komen vanaf 2020 geen munt- en muntmeesterteken meer hebben. In het draadje "In circulatie gevonden euromunten uit 2020" is hier over gediscussieerd, echter ik weet niet of het in andere draadjes ter sprake is gekomen. Wat ik heb begrepen is dat het weglaten van de munt- en muntmeestertekens het gevolg is van de modernisering van de Muntwet 2002 en het verkopen van de KNM. Hierdoor is het muntrecht (als ik het zo mag noemen) overgegaan op De Nederlandsche Bank en is de titel van "Muntmeester van Nederland" (voor zover die bestond) eigenlijk komen te vervallen. Heb ik dat goed begrepen? Tevens betekent dit natuurlijk ook dat er een onderscheid ontstaat tussen "echte" circulatiemunten en "verzamelaars" circulatiemunten, de eerste uitgegeven onder verantwoordelijkheid van DNB, de tweede van het munthuis van dienst (ik begrijp dat dat elke nieuwe aanbestedingsronde een ander bedrijf kan zijn), en waarvan het munthuis ook verantwoordelijk is voor de marketing. Voor mij als circulatiemuntverzamelaar verliezen de munten met munttekens dan eigelijk hun waarde als "munt". Ik ben eigenlijk wel benieuwd hoe mijn collegaverzamelaars daarover denken....

Met vriendelijke groet,

Hans

[JohanV79]

Draadje??

[resparvae]

Ik ben nog geen Nederlandse munten zonder muntteken tegengekomen.
Dit zou dan alleen de 5 Cent van 2020 kunnen zijn.
Ik vraag me af of er verzamelaars zijn die hem tegen zijn gekomen (in omloop).
Wat betreft de munten in verpakkingen (dus met tekens). Deze zijn in principe ook geldig voor de omloop (Er zijn mensen die hun overtollige setje kapot knippen en de munten uitgeven).
Dus alle munten die "officieel" worden uitgegeven zijn mijns inziens verzamelwaardig.

Thomas

[JohanV79]

Ik ben nog geen Nederlandse munten zonder muntteken tegengekomen.
Dit zou dan alleen de 5 Cent van 2020 kunnen zijn.
Ik vraag me af of er verzamelaars zijn die hem tegen zijn gekomen (in omloop).
Wat betreft de munten in verpakkingen (dus met tekens). Deze zijn in principe ook geldig voor de omloop (Er zijn mensen die hun overtollige setje kapot knippen en de munten uitgeven).
Dus alle munten die "officieel" worden uitgegeven zijn mijns inziens verzamelwaardig.

Thomas

Ik heb de 5 cent 2020 zonder munttekens al wel 20x gevonden in omloop, al heel vies soms!

[hgme]

Ik ben de 5 eurocent 2020 zonder munttekens ook al heel regelmatig tegengekomen. De reden waarom ik vroeg hoe men tegen munten met en zonder munttekens aankijkt is gelegen in de manier waarom de overheid op dit ogenblik tegen de munten aankijkt. Sinds de wijziging van de Muntwet 2002 (zie toelichting op https://zoek.officielebekendmakingen.nl ... 203-3.html ) maakt de overheid een heel nadrukkelijk onderscheid tussen "circulatiemunten" (munten bestemd voor circulatie, dit is inclusief de bijzondere 2 euromunten) en "munten voor verzamelaars". De verantwoordelijke voor de twee muntentypen zijn DNB voor de circulatiementen en het producerende en verkopende munthuis voor de verzamelaarsmunten. Ik begrijp uit de toelichting dat de munten in speciale verpakkingen, met munttekens dus, niet bestemd zijn voor circulatie. Uiteraard kunnen ze in circualtie komen, omdat de munttekens zo klein zijn dat men het moeilijk tegen kan houden als ze gaan circuleren, maar vanaf 2020 kan men dus altijd aan een nederlandse munt zien of deze al dan niet voor circulatie of voor de verzamelaarsmarkt bestemd was.
Ik had al begrepen dat de luxembergse munten ook uitgegeven werden met en zonder munttekens van de KNM. Toen ik dat las ging ik er van uit dat dit ook een commercieel belang had, maar wellicht dat dit ook een onderscheid is tussen munten bestemd voor de circulatie en voor de verzamelaarsmarkt? Graag zou ik hier ook wat meer over willen weten. Mocht iemand hier (officiele) informatie hebben lees ik dat graag. En natuurlijk, hoe wordt er met munttekens omgegaan in de andere landen en munten waar euromenten worden geslagen?
In het draadje waarnaar ik in mijn eerste bericht verwees werd opgemerkt dat KNM wellicht een commercieel belang had bij het uitgeven van munten met en zonder munttekens. Persoonlijk geloof ik echter inmiddels dat de KNM het verwijderen van munttekens op circulatiemunten graag erg low profile wil houden omdat dit onderscheid inderdaad voor verzamelaars onderscheid tussen circualtie en verzamelaarsmunten mogelijk maakt. En voor sommige verzamelaars (zeker, en gelukkig, niet alle) kan dat betekenen dat men geen interesse meer zal hebben in de verpakte series van de KNM. Het kan natuurlijk ook dat de KNM het weglaten van munttekens van circulatiemunten als een soort "degradatie" van het munthuis ziet. En het dus niet graag hoog van de toren blaast. Al met al in mijn ogen in ieder geval een interessante ontwikkeling.

[Eurocoin]

en is de titel van "Muntmeester van Nederland" (voor zover die bestond) eigenlijk komen te vervallen. Heb ik dat goed begrepen?

Muntmeester is uiteraard gewoon een woord waarmee de directeur van een munthuis wordt aangeduid. Dat woord was tot 2015 geen beschermde titel. In 2015 is een wetswijziging van kracht geworden waarin stond dat de directeur van de Koninklijke Nederlandse Munt de titel 'Muntmeester' voert. Het lijkt erop dat men er een officiële en voorbehouden titel van heeft willen maken nadat een ander Nederlands bedrijf rond die tijd ook munten begon te slaan (weliswaar geen Nederlandse munten), en de directeur daarvan zich actief in kranten, op radio en televisie uitgaf als 'muntmeester', waar hij uiteraard alle recht toe had. Nu de Koninklijke Nederlandse Munt niet meer in handen is van de Staat, en het munthuis dat de Nederlandse munten slaat kan veranderen, is het vanzelfsprekend dat dit uit de wet is gehaald.

De verantwoordelijke voor de twee muntentypen zijn DNB voor de circulatiementen en het producerende en verkopende munthuis voor de verzamelaarsmunten.

Dat is enigszins kort door de bocht geformuleerd. De Nederlandsche Bank blijft verantwoordelijk voor zowel de muntslag van circulatiemunten, herdenkingsmunten, munten voor verzamelaars en dukaten. Zij zijn ook degene die munthuizen aanwijzen voor de productie. Het klopt dat De Nederlandsche Bank de circulatiemunten en herdenkingsmunten die geslagen zijn voor de omloop in roulatie brengt, en het munthuis de muntsets, herdenkingsmunten in speciale verpakkingen, munten voor verzamelaars en munten zonder de hoedanigheid van wettig betaalmiddel (dukaten) uitgeeft.

Ik ben de 5 eurocent 2020 zonder munttekens ook al heel regelmatig tegengekomen. De reden waarom ik vroeg hoe men tegen munten met en zonder munttekens aankijkt is gelegen in de manier waarom de overheid op dit ogenblik tegen de munten aankijkt. Sinds de wijziging van de Muntwet 2002 (zie toelichting op https://zoek.officielebekendmakingen.nl ... 203-3.html ) maakt de overheid een heel nadrukkelijk onderscheid tussen "circulatiemunten" (munten bestemd voor circulatie, dit is inclusief de bijzondere 2 euromunten) en "munten voor verzamelaars".

Er was altijd al een onderscheid in de Muntwet. Eerder werden de termen "euromunten" en "bijzondere munten" gebruikt om respectievelijk "gewone circulatiemunten en herdenkingsmunten" en "munten voor verzamelaars" mee aan te duiden. Omdat in het Europese recht de betreffende munten respectievelijk met de termen "gewone circulatiemunten en herdenkingsmunten" en "munten voor verzamelaars" worden aangeduid, zijn deze termen nu ook overgenomen in de Nederlandse wetgeving. Inhoudelijk veranderd er niets, zie ook het antwoord hier beneden voor meer uitleg over de interpretatie van de termen.

Ik begrijp uit de toelichting dat de munten in speciale verpakkingen, met munttekens dus, niet bestemd zijn voor circulatie. Uiteraard kunnen ze in circualtie komen, omdat de munttekens zo klein zijn dat men het moeilijk tegen kan houden als ze gaan circuleren, maar vanaf 2020 kan men dus altijd aan een nederlandse munt zien of deze al dan niet voor circulatie of voor de verzamelaarsmarkt bestemd was.
Ik had al begrepen dat de luxembergse munten ook uitgegeven werden met en zonder munttekens van de KNM. Toen ik dat las ging ik er van uit dat dit ook een commercieel belang had, maar wellicht dat dit ook een onderscheid is tussen munten bestemd voor de circulatie en voor de verzamelaarsmarkt? Graag zou ik hier ook wat meer over willen weten. Mocht iemand hier (officiele) informatie hebben lees ik dat graag.
In het draadje waarnaar ik in mijn eerste bericht verwees werd opgemerkt dat KNM wellicht een commercieel belang had bij het uitgeven van munten met en zonder munttekens.

Het klopt dat Nederlandse munten die na 2020 geslagen worden met munttekens enkel voor verzamelaars geproduceerd worden. Maar dat betekent niet dat deze munten door de Nederlandse of Europese wetgeving ook gekwalificeerd worden als 'munten voor verzamelaars'. Munten voor verzamelaars in de zin van de betreffende wetgeving zijn munten met een nominale waarde anders dan 1 cent, 2 cent, 5 cent, 10 cent, 20 cent, 50 cent, 1 euro en 2 euro. In de Nederlandse context zijn 'munten voor verzamelaars' de 5, 10, 20 en 50 euromunten die Nederlandse Staat heeft uitgegeven.

De munten (1 cent tot en met 2 euro) in Nederlandse muntsets vanaf 2020, met daarop dus munttekens, worden door zowel de Nederlandse als Europese wetgeving gekwalificeerd als "circulatiemunten", net zoals bijvoorbeeld de 5 cent van 2020 zonder munttekens.

[resparvae]

Dank voor deze duidelijke verheldering.
Thomas

[llinde]

Ik had al begrepen dat de luxembergse munten ook uitgegeven werden met en zonder munttekens van de KNM. Toen ik dat las ging ik er van uit dat dit ook een commercieel belang had, maar wellicht dat dit ook een onderscheid is tussen munten bestemd voor de circulatie en voor de verzamelaarsmarkt?

Bij de Luxemburgse (en Maltese) munten wijst alles er op dat het om pure commercie gaat. Veel van hun munten worden helemaal niet voor circulatie geslagen, en hebben toch verschillende munttekens, Luxemburg heeft nu als extra uitgevonden dat je de munten ook zowel met reliefafbeelding als met fotoafbeelding kunt uitgeven. Dan is de oplage per soort automatisch de helft lager en de vraag hoger, tel uit je winst!
Voor KNM lijkt er geen commerciële reden te zijn, dan zouden ze ze immers ook uitgeven in sets zonder muntteken, maar zelfs de UNC set bevat munten met muntteken.
Als verzamelaar die alles compleet wil hebben wil ik dus ook de 5 cent zonder muntteken van 2020, maar ben hem nog niet tegengekomen. Ook heb ik nog geen munthandelaar gevonden die deze aanbiedt, dus al iemand mij kan helpen met een paar van deze muntjes, dan hoor ik het graag.
Door Corona betaal ik vrijwel nooit meer contant en krijg dus ook nooit wisselgeld.

Luit

[hgme]

Hartelijk dank Eurocoin voor de uitgebreide uitleg. Heel leerzaam voor mij.
Nog een paar kanttekeningen.
In de toelichting bij de Wijziging muntwet is dus de verplichting verwijderd om munttekens op de munten aan te brengen. In deze toelichting staat ook dat het Vaststellingsbesluit bestanddelen nationale zijde Nederlandse euromunten gewijzigd moet worden, omdat daar tot 2020 instond dat alle munten munttekens hebben. Het ziet er echter naar uit dat dit Vaststellingsbesluit, zoals het geldt sinds 07-10-2017 nog niet gewijzigd is. En in de versie die thans nog op wetten.overheid.nl staat (https://wetten.overheid.nl/BWBR0034299/2017-10-07 ) de versie is waarin staat dat er munttekens op de munten moeten staan. Het lijkt erop dat men in Den Haag vergeten heeft dit Vaststellingsbesluit aan te passen?
Wat natuurlijk ook interessant is is dat de munten zonder munttekens niet in ongecirculeerde kwaliteit aan de handel aangeboden worden (vooralsnog). Dus moeten ze uit de circulatie verzameld worden. Dat betekend dan dat heel mooie UNC en FDC exemplaren van de munten zonder munttekens heel zeldzaam gaan worden. Dat wordt straks natuurlijk vooral heel interessant als de volgende 2 euro herdenkingsmunt in omloop gaat komen. Als deze niet zonder munttekens versgeslagen aangeboden aan de handel wordt zou die wel eens heel waardevol kunnen worden. Een beetje zoals de Englese munten van 1 pond uit 2016 of 2 pond uit 1999 die nooit in sets aangeboden waren.

[llinde]

Dat wordt straks natuurlijk vooral heel interessant als de volgende 2 euro herdenkingsmunt in omloop gaat komen. Als deze niet zonder munttekens versgeslagen aangeboden aan de handel wordt zou die wel eens heel waardevol kunnen worden.

Tot nu toe heeft KNM de 2 euro herdenkingsmunten ook altijd in rollen uitgegeven aan verzamelaars. Vraag is dan of die rollen worden gezien als voor circulatie bedoeld of als voor verzamelaars.
Ook zijn deze 2 euromunten tot nu toe ook altijd in zakken van 500 munten aangeboden aan de handel, maar resultaten uit het verleden bieden natuurlijk geen garantie voor de toekomst.

[Eurocoin]

Het exacte motief van het weghalen van de tekens van de circulatiemunten blijft gissen. Ook wie die beslissing hiervoor genomen heeft is onduidelijk. Toen dit wetsvoorstel voor consultatie openstond en ik zag dat men de verplichting van het toevoegen van munttekens op de Nederlandse munten wilde schrappen, en dat het dus mogelijk werd Nederlandse munten zonder tekens uit te geven, heb ik een brief gestuurd naar het Ministerie van Financiën waarin ik onder andere, kortgezegd, uiteen heb gezet dat die tekens een lange traditie kennen en dat het zeker niet de bedoeling kan zijn dat die eraf worden gehaald. Als reactie daarop gaf de heer Menno Snel in een brief aan de Tweede Kamer, waar hier ook naar verwezen is, aan dat er geen enkele intentie was om de tekens van de Nederlandse munten af te halen. Toen enige tijd later de wet in werking trad, waren ze opeens toch echt verdwenen van de circulatiemunten.

Als de Staat dit besloten heeft dan kan het zo zijn dat men ze eraf heeft gehaald omdat KNM niet langer eigendom van de Staat is. Iets soortgelijks is sinds dit jaar in Noorwegen gebeurd, waar het Noorse munthuis ook niet langer zijn munthuisteken op de Noorse munten mag slaan omdat de Noorse Bank ook plotseling tot het oordeel is gekomen dat het niet wenselijk is om een teken van een privaat bedrijf op zijn munten te hebben. Dit terwijl het Noorse munthuis al vele jaren niet meer in handen van de Noorse Staat is. Er lijkt een zekere tendens te ontstaan waarbij munttekens als ongewenst worden beschouwd. Op de Braziliaanse munten bijvoorbeeld mogen munthuizen ook hun eigen teken niet slaan. In plaats daarvan wordt er sinds 2019 een letter van het alfabet op de munt geslagen ter aanduiding van het bedrijf dat de munt geslagen heeft.

Als dat KNM zelf is zou het enige motief dat ik me kan indenken een financieel motief kunnen zijn. En dat ze verwachten dat het wellicht hierdoor toch voor verzamelaars interessanter wordt om een muntset te kopen? Immers, KNM heeft ook tijdens de periode waarin er slechts waarnemende muntmeesters waren onnodig allerlei muntseries met tekens geslagen die enkel in sets zijn uitgebracht. En/of kunnen ze hierdoor wellicht de circulatiemunten goedkoper produceren?

Maar goed, het blijft giswerk. Ik heb er KNM meermaals naar gevraagd maar hun reacties hierover zijn zeer terughoudend en weinig informatief.

[Eurocoin]

maakt de overheid een heel nadrukkelijk onderscheid tussen "circulatiemunten" (munten bestemd voor circulatie, dit is inclusief de bijzondere 2 euromunten) en "munten voor verzamelaars".

Om nog even iets aan de uitleg hierboven toe te voegen. Circulatiemunten worden zoals eerder vermeld inderdaad gedefinieerd als bestemd te zijn voor de circulatie maar de Europese wetgeving, dat dezelfde definitie aanhangt, maakt het mogelijk voor landen om elk jaar tot een bepaald bedrag aan circulatiemunten uit te geven boven de nominale waarde. En dat zijn dus gewone circulatiemunten in sets én herdenkingsmunten in verpakkingen, etc. Munten die dus volgens de definitie van 'circulatiemunten' bestemd zouden moeten zijn om in circulatie te gaan, maar feitelijk helemaal niet bestemd zijn om in circulatie te gaan maar tóch als 'circulatiemunten' beschouwd worden.

De gebruikte wettelijke definities zijn verre van logisch geformuleerd maar het doel ervan, en de juiste interpretatie ervan is als volgt:

• Gewone circulatiemunten: alle munten van 1, 2, 5, 10, 20 en 50 eurocent en 1 euro en 2 euro uit de muntserie van het betreffende land. De gewone circulatiemunten die Nederland dus bijvoorbeeld op dit moment produceert zijn dus de munten met het portret van Koning Willem-Alexander erop door Erwin Olaf.

• Herdenkingsmunten: 2 euro herdenkingsmunten

• Circulatiemunten: het geheel van gewone circulatiemunten en herdenkingsmunten.

• Munten voor verzamelaars: alle munten met een andere nominale waarde anders dan die van de 'gewone circulatiemunten'.

• Munten zonder de hoedanigheid van wettig betaalmiddel: dukaten

[Eurocoin]

En in de versie die thans nog op wetten.overheid.nl staat (https://wetten.overheid.nl/BWBR0034299/2017-10-07 ) de versie is waarin staat dat er munttekens op de munten moeten staan. Het lijkt erop dat men in Den Haag vergeten heeft dit Vaststellingsbesluit aan te passen?

Goed opgemerkt, daar lijkt het inderdaad op en dat is slordig. Het verwijderen van de munttekens van de Nederlandse circulatiemunten in 2020 was dus onwettig. Deze situatie kan overigens wel gerepareerd worden, aangezien een wijziging van een Koninklijk Besluit (wat het Vaststellingsbesluit is) terugwerkende kracht gegeven kan worden.

Wat natuurlijk ook interessant is is dat de munten zonder munttekens niet in ongecirculeerde kwaliteit aan de handel aangeboden worden (vooralsnog). Dus moeten ze uit de circulatie verzameld worden. Dat betekend dan dat heel mooie UNC en FDC exemplaren van de munten zonder munttekens heel zeldzaam gaan worden. Dat wordt straks natuurlijk vooral heel interessant als de volgende 2 euro herdenkingsmunt in omloop gaat komen. Als deze niet zonder munttekens versgeslagen aangeboden aan de handel wordt zou die wel eens heel waardevol kunnen worden. Een beetje zoals de Englese munten van 1 pond uit 2016 of 2 pond uit 1999 die nooit in sets aangeboden waren.

Ook dit is een heel interessant punt, maar zoals Luit reeds aangeeft zullen we het moeten afwachten.

[llinde]

Als dat KNM zelf is zou het enige motief dat ik me kan indenken een financieel motief kunnen zijn. En dat ze verwachten dat het wellicht hierdoor toch voor verzamelaars interessanter wordt om een muntset te kopen? Immers, KNM heeft ook tijdens de periode waarin er slechts waarnemende muntmeesters waren onnodig allerlei muntseries met tekens geslagen die enkel in sets zijn uitgebracht. En/of kunnen ze hierdoor wellicht de circulatiemunten goedkoper produceren?

Ik had ook het financiële motief van KNM verwacht, zoals je al aangeeft zijn er voor de dure transitieset allerlei munten geslagen met waarnemende muntmeesters, waar absoluut geen noodzaak voor was en uitsluitend met de bedoeling om er aan te verdienen. Het moment van aankondiging van die transitieset heeft ook veel kwaad bloed gezet bij verzamelaars omdat ze de meeste van de munten er in al eerder in andere BU sets hadden aangeschaft.
Deze munten zonder muntteken zouden dan ook net zoals bij Luxemburg en Malta bedoeld kunnen zijn om meer sets te kunnen verkopen, maar uit het feit dat KNM (vooralsnog) deze munten niet beschikbaar stelt aan verzamelaars lijkt er op te wijzen dat dat niet het geval is. Ik heb bij KNM ook nog geen duidelijke uitspraak over het waarom kunnen krijgen.
Ik kan me niet voorstellen dat het slaan van munten zonder munttekens goedkoper kan zijn, het proces van slaan wijzigt niet.

Luit

[Eurocoin]

Vanaf dit jaar zullen alle Nederlandse munten die geslagen worden voor de circulatie weer het muntmeesterteken en munthuisteken bevatten. De munten die in 2020 zonder munttekens geslagen zijn zullen worden gelegaliseerd.