Marc, mijn catalogus is nog leverbaar hoor! Laat maar weten of je er een wilt.
Tussen het maken van een catalogus en het uitbrengen zit veel tijd. Niet elk onderwerp kun je dan tot in detail uitwerken. Inmiddels ben ik een volledige studie van het Rooms Katholieke Oude Armenkantoor wijzer...
Bronnen: Mondeling verslag Peter Reekers, die op bezoek bij het Armenkantoor is geweest, "Het Roomsch Catholyck Oude-Armen Comptoir te Amsterdam" uitgegeven 1983 bij Walburg Pers, "Geschiedenis van het R.C. Oude-Armenkantoor te Amsterdam" uitgegeven 1966 bij Paul Brand.
Nergens wordt letterlijk over deze afgiften gesproken. Uit de teksten in de met name het laatst genoemde werk is af te leiden dat de lotjes daadwerkelijk zijn uitgegeven tussen ±1750 en ±1790.
De zorg voor armen, vóórdat Nederland het Koninkrijk werd waarin wij nu leven en Thorbecke's pogingen tot het organiseren van Armenzorg door de overheid sneuvelde (rond 1850) en zijn opvolger Van Reenen er op 1 september 1854 wel in slaagde, werd verzorgd door geloofsgroeperingen. Reeds aan het begin van de 17e eeuw werd de rooms katholieke armenzorg vorm gegeven, maar het duurde tot na het einde van de 80-jarige oorlog alvorens het Oude armenkantoor werd opgericht.
De term "oude armen" staat voor 50+'ers. De tegenhangers hiervan waren het Jongens weeshuis en ... recentelijk in het nieuws, wegens een studentenbezetting... het maagdenhuis (weeshuis voor meisjes).
De bedeling is door de eeuwen steeds kariger geworden, met een dieptepunt in de Bataafse Republiek, de eerste Franse Republiek en het eerste Franse Keizerrijk, waar het huidige Nederland allemaal toe behoort heeft.
De cijfers op de briefjes staan voor weeknummers. Intussen weet ik dat
alle weeknummers er nog zijn, in het bezit van het huidige Roomskatholieke armenkantoor. (Zij missen alleen week 49, terwijl dat degene is die wij verzamelaars met enige regelmaat in verzamelingen aantreffen! Volgens de archivaris aldaar het resultaat van een diefstal [SIC].)
De bedeling bestond gedurende de eeuwen in eerste instantie uit het (tweemaal per jaar!!) uitdelen van 10 pond kaas per gezin en 6 zilveren stuivers.
later werden de bedelingen per kwartaal, maand en uiteindelijk per week. De biljetjes werden lotjes genoemd.
De hoeveelheid te bedelen hing af van wat er via de collectes binnen kwam.
Dat de cijfers aan de achterkant van het papier doorgeslagen zijn, komt doordat de lotjes met boekdruk gezet en gedrukt zijn. Overigens zijn ze handmatig gezet, daardoor zijn er verschillende exemplaren per xx'ste afgift te vinden. De 9 duidelijk schuiner, verschillende interpunctie. Zie hiervoor ook het artikel van Peter Rekers in Muntkoerier 3, 2005.
En Ja Stephan, je hebt me eruit geboden
Misschien moet ik maar eens een anoniem account erbij nemen
doc01386020131115101012_003.jpg
p.s. nog een link naar papiergeld: Het laatste pand waar het R.C. Oude-Armencomptoir gevestigd was, is op de plek waar de afgebrande stadsschouwburg stond, waarvan een deel van een gravure van de theaterzaal terug te vinden is op achterkant van de beide modellen 5-jes met Vondel...
Detail stadsschouwburg.jpg
detail stadsschouwburg.jpg
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
