Staafkogel VOC

[Frans]

Gezien dat ik niet in het bezit ben van zo'n piepstok ben ik aangewezen tot het kopen van vondsten via oa, het internet
het ontbreekt mij gewoon aan vrije tijd om met een detector te gaan zoeken naar intressante voorwerpen die in de bodem verborgen liggen. derhalve wil ik deze vondst die door iemand anders opgegraven is jullie niet onthouden..

het gaat hier om een zgn, staafkogel speciaal ontwikkeld om voornamelijk masten tuigage en zeilen van een vijandelijk schip te vernielen. hoewel de kogels zelf maar een diameter hebben van maar zeven centimeter kon zo'n kogel erg veel schade aanrichten aan een schip temeer doordat de kogel na het afschieten met zeer hoge snelheid begon te roteren en dat zodoende de diameter toenam vergelijkbaar met een kogel van 25 centimeter in diameter wat tevens ook de totale lengte is van deze staafkogel.

Dit exemplaar is gevonden in stortgrond (zwarte klei) afkomstig uit een van de bouwputten van de noord-zuid lijn in Amsterdam
deze zwarte klei duid volgens mij op een oude rivierbodem. dat zal in dit geval de Oude amstel moeten zijn waarover de Noord-zuid lijn op dit moment wordt aangelegd. de datering van de kogel wordt geschat zo rond het midden van de achttiende eeuw .http://www.bma.amsterdam.nl/archeologie/noord_zuidlijn

Gezien dat de kogel geheel intact is zonder verbuigingen ed, en dat de gietnaden nog zichtbaar zijn lijkt het er op dat deze kogel nooit is afgeschoten maar dat deze direct van de gieter vandaan kwam en dat iemand per ongeluk deze kogel in het water heeft laten vallen tijdens het vervoer/overslaan van scheepskogels ea, geschut, naar een wachtend schip vermoedelijk van de VOC dat gereed werd gemaakt voor een reis naar de oost.


(ter conservering is de kogel gekookt in parrafine)

©2011 F v Schaik.


Groet: Frans,,

[Munthunter]

Prachtig!!! Ik heb er ooit iets over gezien bij Discovery Channel, gingen ze het uitproberen.

Dat hij onbeschadigd is kan er ook mee te maken hebben dat het een blindganger is, eentje die dus geen doel heeft getroffen.

Erg leuk hoe jij je weet te storten op de VOC en alles er om heen. Vraag me wel nog even af waarom je vermoed dat hij door de VOC is gebruikt.

Maar prachtige vondst!

Gr. Jeroen

[koenmunten]

Schitterend zeg, nog nooit eerder gezien...
Kan deze verplaatst worden naar rubriek VOC?

[Frans]

Prachtig!!! Ik heb er ooit iets over gezien bij Discovery Channel, gingen ze het uitproberen.

Dat hij onbeschadigd is kan er ook mee te maken hebben dat het een blindganger is, eentje die dus geen doel heeft getroffen.

Erg leuk hoe jij je weet te storten op de VOC en alles er om heen. Vraag me wel nog even af waarom je vermoed dat hij door de VOC is gebruikt.

Maar prachtige vondst!

Gr. Jeroen

Hoi Jeroen: de gietnaden moesten altijd eerst verwijderd worden voordat kogels afgevuurd konden worden ivm vastlopen in de kanonsloop althans dat was het risico wanneer de kogels onbewerkt afgevuurd werden met als gevolg dat het kanon explodeerde.

Amsterdam had de grootste en de meeste scheepswerven die in dienst stonden van de VOC. vanuit Amsterdam vertrokken dan ook de meeste schepen per jaar gevolgd door Middelburg in Zeeland richting de oost. gezien dat er weinig schepen van de ned, marine (admiraliteit) in Amsterdam kwamen omdat deze schepen Rotterdam en Delfshaven als ankerplaats hadden lijkt het mij logisch dat deze kogels voor de VOC in Amsterdam bestemd waren bv, vissersschepen en schepen die naar de levant en de oostzee gingen hadden deze verwoestende kogels niet echt nodig omdat het treffen met vijandelijke schepen miniem was en bevochten werden met ander licht geschut en musketten in vergelijking tot VOC schepen die Fransen, Engelsen, Spanjaarden, Portugezen, Moorse barbaren én piraten in de Chinese zee en de straat van Malakka tegen konden komen voordat ze in Batavia arriveerden vind ik het toch heel aannemelijk dat deze kogel voor een VOC schip bestemd was. ik zeg niet dat deze kogel speciaal voor de VOC gegoten is. ..


het hele gebied en geschiedenis van de VOC heeft mijn belangstelling of het nu munten, expedities, wrakken, bewindspersonen, gebouwen in nederland/buitenland, schepen, scheepstypen, scheepsmodelbouw (zie kanon incl, staafkogels op schaal 1:50), fortificaties, specerijen en andere import/export goederen, gereedschappen en andere objecten zijn die met deze compagnie in verband staan. het is gewoon uit pure intresse voor de Nederlandse koloniale geschiedenis van een paar eeuwen geleden in nederland en daarbuiten. :Geek2: Zo heb ik ook een aantal bootshaken en een schiet of peillood,(zie http://www.munthunter.nl/viewtopic.php?f=47&t=8698 ) een kuipershamer en een disselhamer van scheepstimmerlui die gevonden zijn in stortgrond afkomstig van een plek in Middelburg waar vroeger een voc scheepswerf gelegen heeft.

groet: frans,,

[Dick]

Erg mooi ding, zou dit de voorloper zijn van het gewicht dat we nu gebruiken om onze bicepsen te trainen ?

[Frans]

Schitterend zeg, nog nooit eerder gezien...
Kan deze verplaatst worden naar rubriek VOC?

dank je koen , ik vind m ook erg mooi bovendien zijn deze kogels uiterst zeldzaam en zeker in deze staat, deze kogels worden hoofdzakelijk gevonden in de buurt van of in scheepswrakken uit deze tijd , de man waar ik m van gekocht heb vertelde mij dat een paar musea geïntresseerd waren in deze topvondst uit Amsterdam.
een mazzeltje voor mij mocht iemand weten waar zich nog zo'n kogel bevind (musea) dan zou ik dat graag willen weten

groet: frans,,

[andres]

Mooie aanwinst Frans
ook een mooie display , heb je die zelf gemaakt ?

er zijn mijn inziens 2 mogelijkheden, of hij is voor en door de admiraliteit gemaakt of door en voor de VOC op Oostenburg ,
beide beschikten over een smidse/smederij.

[Frans]

Mooie aanwinst Frans
ook een mooie display , heb je die zelf gemaakt ?

er zijn mijn inziens 2 mogelijkheden, of hij is voor en door de admiraliteit gemaakt of door en voor de VOC op Oostenburg ,
beide beschikten over een smidse/smederij.

hoi Andres:

het display heb ik zelf gemaakt inclusief het kanonnetje (bouwpakketje uit engeland
http://www.ebay.nl/itm/historical-barre ... 27bf0b396f )en de staafkogeltjes (zelfbouw) schaal 1:50

De staafkogel is gevonden in stortgrond uit Amsterdam afkomstig van de plek waar ooit de Oude Amstel lag die later gedempt werd
natuurlijk is het niet te bewijzen voor wie precies deze kogel(s) bestemd waren er staat immers geen merkteken op de kogel (GWIC of VOC) maar omdat de kogel op zo'n korte afstand gevonden is van eventueel afgemeerde VOC schepen (oude amstel) ga ik er vanuit dat deze kogel deel moest uitmaken van de lading van zo'n VOC schip dat klaar gemaakt werd voor vertrek naar de oost.
de Marineschepen hadden over het algemeen kanonnen aan boord met een groter kaliber dan VOC schepen omdat deze schepen speciaal voor zeeslagen gemaakt waren met bredere en meer dekken om meerdere grote kanonnen te bergen (bv, linieschepen). VOC schepen hadden over het algemeen grotere ruimen om handelswaar te stouwen. ik denk dat gezien de diameter van die kogel van mij dat dit een zesponder moet zijn dit is een vrij klein kaliber voor een oorlogschip, en gezien dat deze 6 ponder vrij licht in het totaalgewicht is zal het een hoge positie op bv, het verdek, halfdek of bakdek gehad hebben. hier nog wat leuke info over Oostenburg in Amsterdam, http://www.oostenburg-complex.nl/index. ... &Itemid=10


(langssnede "Batavia" lelystad)
1, ruim
2, koebrugdek
3, overloopdek
4, verdek
7, halfdek
8, kampanjedek
9, bakdek

groet: frans,,

[andres]

Dat zijn leuke dingen die verkoper pavel op eBay aanbied.
ik bestel wat van die tonnetjes en een paar kanonnen voor mijn Batavia scheepsmodel,

had zelf niet eens aan de WIC gedacht, de kans dat ie van de VOC was, is natuurlijk bijna zeker.
mooie aanwinst , gefeliteerd ermee Frans

[Frans]

Dat zijn leuke dingen die verkoper pavel op eBay aanbied.
ik bestel wat van die tonnetjes en een paar kanonnen voor mijn Batavia scheepsmodel,

had zelf niet eens aan de WIC gedacht, de kans dat ie van de VOC was, is natuurlijk bijna zeker.
mooie aanwinst , gefeliteerd ermee Frans

Even ter aanvulling: schepen van de GWIC (geoctrooieerde west indische compagnie) werden vaker dan de schepen van de VOC
ingezet ten behoeve van de zeegaande krijgsmacht (admiraliteit/marine) vanwege het feit dat de wic schepen beter waren gebouwd voor oologsvoering dan die van de voc. de wic werd tenslotte grotendeels ingezet voor kaper doeleinden om bv, zilvervloten van spanje te kapen of te veroveren (oa,piet heyn) en als het mogelijk was om zout van Bonaire, rietsuiker en hardhout uit Brazilié te halen vandaar ook het spreekwoord "oost-west thuis best" dit slaat op peper uit de oost en zout uit de west...

hier nog een link naar een online webshop in Nederland van modelbouw benodigdheden http://www.netshop.nl/shop/krikkem/cont ... erial.html

groet: frans,,