HEDEBY
Moderator: grivnagozer
HEDEBY
Inham- of baaimensen is de letterlijke betekenis van het woord Viking. Door een tekort aan grondstoffen gaat een agrarische bevolking er naar op zoek, en wel overzee. Die vikingmaatschappij had rangen en standen.
TRAELL danwel PRAELL was wat de Romeinen slaaf noemden. De laagste rang voor het vuile landwerk, dikwijls afkomstig uit overlevenden van andere volkeren of stammen.
KARL. De Karl was een vrije boer, die een aantal Traell zich de pleuris liet werken. Dit waren de matrozen aan dek van de drakkars en het infanterievolk voor de bestormingen.
YARL of JARL. De Yarl was een edelman in de rang van Graaf, officieren bij de bestorming en onderofficieren aan boord van de drakkar.
Een groep van Yarl vormde de HRID, de hofhouding van de koning.
De Yarl en de Karl tezamen waren de TING, zijnde het parlement der Vikingen. Thans leeft de Alting (grote vergadering) nog voort als benaming voor het Parlement van IJsland.
Geografisch zien we dat Noorwegen enkel en alleen ertsen had, Zweden had alleen maar akkerbouw, en Denemarken leverde de stammen voor de schepen, alsmede vee en landbouw. Daar moesten de Vikingen het mee doen, en er waren wel eens wat schermutselingen met Gothen, maar daar bleef het ook voorlopig bij.
DRAKKAR. Laten we eens kijken naar die boot van de Vikingen. Een standaard boot had tussen de 70 en 80 opvarenden aan boord. De Vikingen waren de eerste mensen die er aan dachten om boven zo'n boot iets op te hangen om de wind op te vangen, en zo werd het zeil uitgevonden, welk later door Griekenland, Carthago en andere naties werd overgenomen. Op het Oostzee-eiland Gotland ligt een steen, waarop de eerste zeilboot ter wereld is afgebeeld. Wanneer er geen wind was, moesten de Karl roeien aan de riemen.
Alle boten hadden een geringe diepgang, en waren dus erg licht. Erg makkelijk om je boot te parkeren op een zandstrand voor onderhoud.. geen anker was er nodig, en die hadden de vikingen dan ook niet. Er was sprake van een massieve eiken kiel, de ruggegraat van het schip, behangen met elkaar overlappende eiken planken, welke huidgang de romp vormde van de boot. Deze planken droegen ijzeren nagels om de boel bij elkaar te kunnen houden op open zee. De gaatjes werden dichtgeplamuurd met dierlijk haar en een laag zwarte pek. De gang was bij de waterlijn dikker dan op de rest van het schip, terwijl in de bovenste uitbouw gaten waren geboord waar de roeispanen uitstaken. Spanten werden gemaakt voor de afwerking van de romp en dwarsbalken over de breedte van het schip vormden de basis van het dek. De KOLSUM of tegenkiel was een zwaar stuk hout op de Kiel, als tegengewicht en als basis voor de mastvis, zijnde een stuk eikenhout met een gat voor de mast.
Met die boten gingen de Vikingen op zoek naar grondstoffen. De rijken laafden zich met Duitse en Franse wijn, en zodoende zien we de eerste schepen verschijnen in de gebieden waar de Romeinen de baas zijn: West-Europa, Griekenland en Noord-Afrika.
Geen viking is hetzelfde: 789 na Christus is de eerste opgetekende aanval in Dorset bij het dorpje Portland. De Engelse Wessex-koning Beaduheard (Keltisch voor rentmeester of baljuw) verwelkomt 3 koopmansschepen, doch de opvarenden heetten de koning welkom door hem te vermoordden. Een paar jaar later is daar dan het klooster LINDISFARNE, in Northumbria gelegen, waarbij het klooster een opslagplaats was voor rijkversierde, waardevolle en vooral zilveren en gouden relikwietjes ter meerdere eer en glorie van GOD afgestaan ende verkregen, wat een uitermate aantrekkingskracht had op de Viking, om de relirotzooi om te smelten en te vervoeren in staafvorm naar het moederland. Het Jachtgebied aldus voor de DEENSE Viking was de Loire in Frankrijk, de Lage Landen (Dorestad) en Engeland. Vanuit hun ervaring met vee en landbouw, was de behoefte tot militaire verovering eigenlijk niet zo groot.. je kon je ook inneuken in de stam die je aantrof, en zodoende had je dus een nieuwe nederzetting bij: 70 tot 80 geile baardige mannen op een boot die eventjes het vrouwvolk keuren. De Christelijke monikken in de kuise kloosters baden ook letterlijk " oh Heer, bevrijdt ons van de gesel der Noormannen", en ja, de Loire als rivier stroomde uit in het Normandië van die tijd. En zo is de naam Noorman uitgevonden!
Het Jachtgebied van de Noorse Viking was Ierland, Schotland, de Orkney-eilanden, de Shetland-eilanden, de Hebriden en het eiland Man. Het Jachtgebied van de Zweedse Viking was de Oostzee en verder om Rusland heen. De zomer was voor de plundering, in de winter was de Viking thuis in zijn stenen gemetselde woning, waarbij het dak in weze een omgekeerde boot was. Ter hoogte van de Mastvis was een centrale vuurplaats aangelegd, en de ruimten tussen de spanten waren opgevuld met stenen en aarde, waarover stro, kleding en pelzen werden gelegd. Kapot scheepshout werd vertimmerd tot planken, die dienst deden als zitplank op de aarden wal. Overdag ging de kleding en dergelijke naar buiten, zodat men een werktafel had waar eerst de slaapplaats was van de vorige nacht. Roosterden de Grieken en Romeinen hun eten boven open vuur, de vikingen waren zo slim om een grote ijzeren ketting te gebruiken vanuit het plafond, en daar hingen ze een ijzeren bewerkte pot aan, waar groenten en vlees in lagen te pruttelen in een laag wijn of water (Nederlandse Groentensoep is namelijk O ZO VIKING...); ook stenen schalen als aardewerk potten werden in de as bijgezet.
Had de jacht iets opgeleverd met vier poten, dan werd het gehele beest wel boven een open vuur gehangen aan een spit, wat de Viking had overgenomen van de Goth, evenals het vervaardigen van bier en de honingdrank MEDE. De Mede werd gelagerd in Franse eikenhouten tonnen voorzien van eigen ijzeren hoepels, het bier werd in de put in een open houten emmer gehangen. Dat men uit mensenschedels dronk is voorgekomen, doch meestal bleef het bij koeienhoorns met een metalen montuur bevestigd. Schapen leverden het wol, en het weefgetouw is uitgevonden door de viking, die de eerste was om de draad om een stokje te winden voor het verven, en zo met gekleurde wol iets te maken, i.p.v. de Mediterraane gewoonte om eerst iets te maken en daarna te verven.
HEDEBY
Hedeby was een niet-ommuurde vesting, welke altijd werd beschermd door een in het noorden liggend fort. Op aarden wallen waren standaard in het noorden, zuiden en westen houten pallissaden bevestigd, en in het oosten was de haven. Waar het riviertje of baai het land instroomde, daar was het centrum van de nederzetting. De viking was practischer als de Romein: de viking tekende een kaart van het gebied en daar ging men bouwen zoals het gebied ligt, met de wetten van de Walhalla (vikinghemel) in het achterhoofd. Vikingen zagen het geschreven woord als iets heiligs, en kopieerden hun letterss, waar men onderling afspraken over maakte: het Runenschrift is een mengelmoes van Arabische en Latijnse lettertekens.
De FUTHARK, het vikingalfabet, genoemd naar de eerste 6 letters, werd aldus opgebouwd naar 16 letters. De NORRA ASARP steen in het Zweedse Västergötland vermeldt dat vader Guve ter nagedachtenis aan zijn zoon Olav laat weten: 'EEN ACTIEVE EN BEKWAME JONGELING. HIJ WERD IN ESTLAND GEDOOD' . Vikingen schreven alleen op grafstenen en op stenen langs de weg. Ook de RICHTINGAANWIJZER is O ZO VIKING.. Thans liggen in Zweden nu nog alleen zo'n 3000 richtingaanwijzers waarop aangegeven wordt dat er een brug, weg of pad verbinding komt.. Geleerden kunnen dus nu precies het wegennet der vikingen uittekenen als enige oudheidsvolk ter wereld. Het schrift was heilig, en dus niet voor het dagelijks leven bestemd, want dat was vluchtig.
BY is vikingtaal voor dorp. S is vikingtaal voor van. Het Engelse Somersby betekent dorp van Somer, het Engelse Grimsby is dorp van Grim. Wanneer een plaatsnaam eindigt op by of bij, dan hebben we te maken met een vikingnederzetting! Dorp van Hede, ofwel Hedeby (HAITHABU), was de Viking handels-metropool en ligt thans te Jutland in Denemarken tegen Duitsland aan. Hier meerden Zweden, Noren, Denen, Franken, Arabieren aan voor hun handelsactiviteiten. Wanneer je alhier met een metaaldetector gaat lopen, vind je Byzantijns goud en zilver, Sassanidische drachmen, Tournois, Long-Crosspenny's en dirham. We spreken dan van de negende eeuw na Christus. In Hedeby wonen multicultiwijken met Engelsen, Franken, Lagelanders, Arabieren, Chinezen, Russen en Italianen door elkaar als buurman en buurman.
Birka in Zweden was het centrum van de Oostzeehandel; centraal gelegen in het Mälaren-meer, de ideale stapelplaats. Ribe in Denemarken was de koeiendoorvoerhaven naar het Gotische achterland. Paviken op Gotland was de scheepswerf waar men drakkars inclusief bemanning kon aanschaffen, terwijl het Noorse Kaupang een soort van Greenery was, een plaast waar men centraal alle schepen van vlees en groenten kon laten voorzien. In de tiende en elfde eeuw na Christus ontstaan dan nog grotere handelssteden als Arhus, Viborg en Lund te Denemarken.
Nu komen we waar we wezen willen: de handelseenheden der Vikingen. Alle vreemde handelsmunten werden gewogen naar metaal en gewicht. Prijzen waren eveneens in gewicht. Het is heel eenvoudig om een stuk zilver of goud in stukken te hakken en naar gewicht te beoordelen, en zo werd er betaald door de Vikingen. Een gruwel voor numismaten, maar wel de reden dat vroeg middeleeuws geld zo mismaakt en versneden overblijft. Anders dan in Engeland hadden Vikingen geen noodzaak voor aanmunting: het was pakken wat je dragen kon en niks meer dan dat. Klompen barnsteen vormden de inheemse betaling, en dit was esthetisch hoog in aanzien: een dood insect was meer waard dan wat plantenresten, daar barnsteen een gift was van de Godin Freyga, de vruchtbaarheid. Barnsteen vertoont fragmenten van uitgestorven leven, en dat leven kon een viking vinden in zijn Walhalla.
VIKINGEN IN ENGELAND.
De paarden der Angelsaksische boeren waren voor de vikingen wat automobielen zijn voor de hedendaagse showroomtoerist zijn: hebbedingen. Vikingen zijn beroepssoldaten die de gehele zomer knokken, terwijl de legers der Engelse koningen gerecruteerd zijn en nauwelijks oorlogservaring hebben: gaat de Engelse aanvoerder dood, deserteren maar! Beter een goede oogst dan een eervolle dood, en daardoor konden de Vikingen zo doorlopen. Ierland was echter Keltisch, en dat was voor de Noorse viking een Walhallah-vaardig oord: men moest knokken ter verovering, en dat was het summum voor iedere viking: zonder dood op slagveld geen Walhalla voor jou.
Cork, Limerick, Waterford en Wexford zijn versterkte vikingbastions en marinehavens voor de Noormannen! Het eiland Man was een plaats voor gewonden en oude vandagen, en er werd driftig geneukt met de lokale vrouwen, waardoor het uiteindelijke Christelijke Geloof in een betere wereld zonder al dat geknok waar je moe van wordt, appetijtelijke kanten begint te krijgen. De plunderende zeerover wordt een visser en een boer. De taal die men hier spreekt op Man noemt men oud-Noors: het moderne Zweeds, Deens en Noors stammen hiervan af.
In Zuid- en Oost- Engeland vonden invallende vikingen een wirwar van slecht verdedigde koninkrijkjes, en zodoende kon het GROTE DEENSE LEGER in 870 na Christus heel Engeland bezetten in de lijn London- Chichester. Koning Alfred van Wessex wordt vernietigend verslagen en het Engelse achterland ligt open.
De grote 'Deense" vikinglegers wisten heel Engeland tussen Londen en Chichester te bezetten, en nadat de koning Alfred van Wessex gepasseerd was, ligt het Engelse achterland open. De Noorse vikingen die daar al bezig waren, hadden ontdekt dat er een wirwar van slechtverdedigde koninkrijkjes aanwezig was, en dat er geen bondgenootschappen waren tussen die rijkjes. Ideaal voor plundering, Jammie!
Alleen waren de Denen wat slimmer als de Noren.. Alfred van Wessex wist namelijk in 878 een bondgenotenleger samen te stellen, en redde zijn koninkrijk van Deense overheersing. In 886 wordt het eerste geschreven Vikingverdrag gesloten met Alfred: de DANELAW. Engels gebied wordt onderhevig aan de wetten van de Deense overheerser, welke steden gaat bouwen: Derby, Stamford, Leicester, Lincoln en Nottingham, tezamen de FIVE BOROUGHS geheten. Terwijl de Noren bezig zijn in Ierland, wordt Engeland verdeenst.. Eind tiende en begin elfde eeuw gaan de Denen en Noren het oosten en zuiden van Engeland proberen te koloniseren. Ethelred I de Ongerede geeft ze om dat niet te doen grote afkoopsommen in de vorm van gouden en zilveren munten, het zogeheten DANEGELD, en iedere Deen ziet nu een mogelijkheid om Ethelred even onder druk te zetten geld bij te storten.. duizenden munten welke in Scandinavië zijn gevonden met de detector zijn het bewijs van Ethelred I en diens afkooppolitiek, daar ze allemaal zijn portret dragen! Uiteindelijk was het de Deense vikingkoning Sven Gaffelbaard die Ethelred I in 1013 naar Frankrijk deed vluchten. Sven was 5 weken koning van Wessex, maar stierf aan een natuurlijke dood in februari 1014, en zodoende vormt zoonlief Knut (Canute) de ideale opvolging: In oude geschriften is er nu een Zeerijk, daar Knut zowel Denemarken als Engeland regeert, en dat rijk bestaat tot 1042, wanneer Harthacanute (Hordaknut) sterft. Na diens dood komt er weer een Angelsaksische koning, Edward de Belijder Engeland blijft het decor van rooftochten. De Angelsaksische koning Harold Godwinsson verslaat uiteindelijk de Noorse vikingkoning Harold Hardrada bij Stamford Bridge, in Yorkshire.
Vervolgens wordt Harold Godwinson op diens beurt verslagen tijdens de Slag van Hastings door de legendarische Willem de Veroveraar ofwel William the Conqueror ; Normandië was een Vikingrijk, en de Normadische invasie is in feite de laatste succesrijke kolonisatietocht geweest van een vikingvloot ooit.
SKRAELING. Vikingwoord wat lelijkerd en schreeuwerd betekent. Het woord is overgeleverd uit VINLAND (wijnland), alwaar de Vikingen 3 aaneengesloten winters handelden met de inheemse bewoners, welke later als Indianen zullen worden aangeduidt. IJsland werd in de negende eeuw door Noorse Vikingen gekoloniseerd, maar het was de Noor Erik de Rode, die in 980 verbannen werd vanuit de kolonie IJsland, welke westwaarts zeilde en het zuiden van Groenland ontdekte, alwaar hij zichzelf een stenen huis bouwde. Tot op de dag van vandaag weten archeologen nog niet of er toen al Eskimo's op Groenland rondliepen. Daaruit werden drie BY gebouwd: de oostelijke, westelijke en middelste nederzetting. De Noorse viking Barni Herolfsson neemt het continent America voor het eerst waar, maar gaat er niet aan land.
Het was Leif Ericson, de zoon van Eric de Rode, die wel landde op verschillende plekken. Hij gaf ze de naam Steenland (Helluland), Veldland (Markland) en Wijnland (Vinland). De enige sporen van vikingnederzettingen welke zijn ontdekt zijn bij het plaatsje L'Anse-aux-Meadows in de Canadese provincie Newfoundland. GRIKKLAND EN MIKLIGARDR
Naar de oost varen de Zweedse vikingen, alwaar naast de mensenhandel vooral het walrus-ivoor en bont vervoerd werden via de Finse Golf en de Russische Rivieren naar de Zwarte Zee en de Kaspische Zee; waren de schepen leeg, dan werden ze volgeladen met Chinese zijde, zilver en specerijen.
De 2 hoofdroutes waren:
1) Westelijk: Via de Volchov en de Dnepr naar de Zwarte Zee en uiteindelijk naar Byzanthium (Istanbul), welke in de Vikingtaal MIKLIGARDR heette.
2) Oostelijk: Via de Volga naar de Kaspische Zee, alwaar de handel werd overgeladen op kamelen richting Baghdad.
Het waren de Zweedse drakkarss welke losse palen meenamen als bagage, zodat bij een ondiepe of moeilijk bevaarbare doorgang de lichtgewicht boten uit het water getild werden, en via de boomstammen doorgerold over land naar het volgende bevaarbare gedeelte werden verplaatst!
Het waren ook de Vikingen die hier langs de westelijke route nederzettingen stichtten als Novgorod, Kiev en Smolensk. In de geschiedenis van de regio heetten deze vikingen VAREGEN RUS. Op zoek naar inheemse slaven landden ergens tussen 860 en 862 na Christus 3 vikingbroers. RURIK, de oudste van de 3, vestigde zich in Novgorod en regeerde het omliggende land, wat dan HET LAND VAN RUS genoed werd. Hij was de eerste in de lijn der Vikingdynastiën, welke tot de 11e eeuw steden als Novgorod en Kiev regeerden. Rond 1030 na Christus huwt de prins van Kiev Jaroslaw met Ingigerd, de dochter van koning Olaf Skötkonung van Zweden. Eveneens word ene Harald Hardrada door Jaroslaw verwelkomd als de toekomstige koning van Noorwegen binnen de poorten van zijn rijk. Deze 2 ontmoetingen vormen de basis van de nauwe banden welke bestonden tussen Rusland en de vikingen.
Het waren niet allemaal vreedzame kooplieden en prinsen welke de reis ondernamen richting Rusland. Op zoek naar hun Walhalla sluiten sommigen van hen niet de ogen wanneer zij goud kunnen verdienen bij de Byzantijnen in MIKLIGARDR, en de keizer der Byzantijnen omringt zich met een detachement bijldragende lijfwachten, de VAREEGSE GARDE genaamd. Soldij werd in de vorm van muntgeld uitgekeerd: .. Deze detachementen vochten de Byzantijnse oorlogen uit op Kreta, Zuid-Italië en het Midden-Oosten. Vooral de Follaro's van William II van Sicilia (1166-1183) zijn tekenend voor de positie van de Vareegse Garde als handelsnatie tussen oost en west..
En Grikkland? Tja, er zijn Zweedse runen-stenen uit de tiende en elfde eeuw welke spreken over reizigers die in Russische steden en in Griekenland zijn gestorven.. Dat brengt ons tot de laatste vikingen. Door de Christenen werden de meeste vechtersbazen omgeturnd dat men de hemel alleen kon bereiken zonder knokken.. en er waren geen Christenen op Groenland. In 1260 worden IJsland en Noorwegen met elkaar verenigd, en zodoende werd het de Groenlanders verboden om eigen drakkars te bezitten, waartoe de IJslanders en de Noren ieder jaar een handelskonvooi zonden met benodigde en gewilde artikelen. Noorwegen komt in de financiële penarie en na 1369 stoppen deze konvooien vanuit het moederland. Rond 1200 na Christus wordt het een stuk kouder in Noord-Europa en de wateren rond Groenland worden dikke ijszeëen. De eskimo's voeren oorlog met de Vikingnederzettingen en winnen deze ook. In 1340 ligt de westelijke nederzetting er bij als een spookdorp; de oostelijke nederzetting houdt het uit tot 1500, doordat de laatste afstammelingen stieven aan de hongersnood en onder de voortdurende aanvallen van omwonende Eskimo's.
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
tja..
Re: HEDEBY
Fijn je weer terug te 'zien'.
Groet, Robin
Groet, Robin
1 "Pallas" guldens verzamelaar.
Verslaafd aan jacht op de mooist betaalbare kwaliteit 1 gulden met de beeltenis van Pallas Athena en/of een bijzondere variant..
Verslaafd aan jacht op de mooist betaalbare kwaliteit 1 gulden met de beeltenis van Pallas Athena en/of een bijzondere variant..
-
- Superlid
- Berichten: 1458
- Lid geworden op: 13 aug 2010, 13:27
- Locatie: Dieren
Re: HEDEBY
Leuk stuk om te lezen.
Dick
Dick

verzamelaar van de 2 euro cc en sets op jaartal in unc of BU kwaliteit en
koninkrijks munten van Willem I , II , III en Wilhelmina.
koninkrijks munten van Willem I , II , III en Wilhelmina.
-
- Senior lid
- Berichten: 719
- Lid geworden op: 20 feb 2011, 12:38
- Locatie: Limbabwe
Re: HEDEBY
Ik ben benieuwd naar 'het vervolg'! Mooi stuk met veel informatie waarvoor petje af.

Martin



Martin
Geld maakt niet gelukkig, munten wel.
-
- Donateur
- Berichten: 878
- Lid geworden op: 20 dec 2010, 21:59
- Locatie: Nieuwegein
Re: HEDEBY
Eric, wat een geweldig stuk geschiedenis beschrijf je. Mijn complimenten, heb het met plezier gelezen.grivnagozer schreef:Dat kan, want het artikeltje is af! SKÖLL (PROOST)
Wie wat bewaart (of verzamelt) , heeft wat