De biljetten gedrukt bij Joh. Enschedé en Zonen werden zeer zorgvuldig gecontroleerd op kwaliteit. Hele afdelingen waren dagelijks met niets anders bezig dan het (af)keuren van biljetten. Dat begon al bij het controleren van de grondstoffen en halffabricaten.
Het zal je niet verbazen als ik zeg dat het papier kant-en-klaar aangeleverd werd. Meestal in "riemen"... Een oude maatverdeling die zeg maar "een dikke stapel papier" betekent. (Volgens WIkipedia.nl vandaag: "Een riem is een oude handelsmaat voor papier. De hoeveelheid vellen in een riem kan variëren. In Nederland bevat een riem 500 vellen papier ('long ream')")
Zo'n pak werd gecontroleerd bij de papierfabrikant, steekproefsgewijs af en toe. Daarna bij Joh. Enschedé, opnieuw steekproefsgewijs, minstens één vel per riem! Daarna, wanneer de biljetten bedrukt waren, vóór het snijden, per steekproef en uiteindelijk na het snijden nog eens. Door verschillende mensen.
Je weet hoe mensen in elkaar zitten, als het 100 keer in orde is, dan zal het de 101e keer ook wel goed zijn. Het staat vast dat daardoor vele missers door de vingers geglipt zijn.
Zo heb ik het verhaal gehoord van een oud medewerker van Joh. Enschedé, dat er een pallet (vele honderden riemen) papier voor het tientje Frans Hals was afgekeurd. (Reden weet ik niet, maar het zal vast met een of meer watermerkposities te maken hebben gehad). De pallet werd in de krappe drukkerij aan de kant gezet, en de papierfabrikant geïnformeerd.
Toen deze oud medewerker enkele maanden geleden zich het voorval herinnerde, vroeg hij zich af waarom hij de creditnota nooit onder ogen had gekregen (aangezien dat onderdeel van zijn verantwoordelijkheid was). Hij betrad de drukkerij met de vraag waar de pallet gebleven was met afgekeurd Hals-papier. "Welke pallet?" was het antwoord... Het afgekeurde papier was gewoon gebruik en tot biljetten verworden!
Moraal? Waar gewerkt wordt, worden fouten gemaakt, waar fouten gemaakt worden haal ik leuke misdrukken vandaan.
.
