Oplage zilverbonnen 1914

[Adriaan]

Hallo,

Ik loop al een tijdje rond met de vraag hoe groot de oplages van de zilverbonnen uit 1914 (alle waardes 1, 2,50 en 5 gulden) zijn. Op de bonnen staat een serienummer maar ik heb biljetten gezien met hetzelfde serienummer. Dit was zeker niet hetzelfde biljet dus ik vraag mij nu af hoe uit hoeveel bonnen een serie's bestaat. Misschien is er ook wel bekend hoeveel bonnen er in een opgesneden vel zaten?

Of al deze series ooit in omloopt zijn gekomen is natuurlijk ook maar de vraag. Ik kan me voorstellen dat dit niet netjes oplopend van serie 1 naar ... in omloop is gebracht.

Hopelijk kan iemand hierover iets zinnigs zeggen.

Adriaan

[Ger1]

In de catalogus van “Het Nederlandse Papiergeld 1814-2006” van Corné Akkermans / Pim Vercoulen staan de oplages.
Maar wil je het gehele proces uitgebreid beschreven hebben, dat staat in de uitgave “Vergeefse Jacht op ‘valsche zilverbons” door Rob van Erp.

Mvg, .

[Adriaan]

Bedankt, ik ga eens kijken wie deze boeken heeft.

[Ilosab]

Onderstaande info volgens catalogus Akkermans/Vercoulen (AV)
1 Gulden 1914 9.974.000 biljetten maar dat is het aantal voor de 4 varianten serienummer respectievelijk met 1, 2, 3 of 4 cijfers.
In circulatie 8 augustus 1914 en uit circulatie 6 april 1915
2½ Gulden 1914 4.784.400 biljetten maar dat is het aantal voor de 3 varianten serienummer respectievelijk met 1, 2 of 3 cijfers. In circulatie 8 augustus 1914 en uit circulatie 6 april 1915
5 Gulden 1914 978.900 biljetten maar dat is het aantal voor de 2 varianten serienummer respectievelijk met 1 of 2 cijfers. In circulatie 8 augustus 1914 en uit circulatie 25 maart 1915

[Adriaan]

Bedankt voor de bovenstaande informatie. Leuk om te weten.

Ik ben verrast door de grote van de series. Per serie zullen een kleine 10.000 biljetten zijn gedrukt/ in omloop geweest.
bijv. 2½ Gulden 1914 4.784.400 biljetten gedeeld door 490 series = 9764 biljetten per serie.

[Ger1]

Het is niet helemaal waar wat Ilosab schrijft omdat de getallen in de AV niet kloppen met de werkelijkheid.

Er zou en is aangemaakt:
ƒ 1,00 - 9.974.000 stuks, ƒ 2,50 - 3.984.400 stuks, ƒ 5,00 - 978.900 stuks

Maar spoedig bleek dat er minder behoefte was aan zilverbons van ƒ 5,00 tegenover een veel grotere vraag naar zilverbons van ƒ 2,50.

En bij koninklijk besluit van 1 september 1914 Stbl. No. 439, werd een wijziging aangebracht in het maximum van de uitgegeven coupures…… bla, bla, bla enz.

Het gevolg van deze maatregel was, dat 400.000 zilverbons van ƒ 5.00 moesten worden vernietigd en daarvoor 800.000 nieuwe zilverbons van ƒ 2,50 moesten worden aangemaakt.

De uiteindelijke uitgave komt dus op:
ƒ 1,00 - 9.974.000 stuks, ƒ 2,50 – 4.784.400 stuks, ƒ 5,00 - 578.900 stuks

In de AV is dus bij de ƒ 5,00 de 400.000 vernietigde zilverbons vergeten (drukfout?) af te trekken.

Mvg, .

PS.
Ik weet niet hoe je aan die serie van 490 komt?

Bij de ƒ 5,00 (2 cijfers) gaat het dus maar tot 99
Maar bij de ƒ 1,00 en ƒ 2,50 (3 cijfers) tot 999

Als je de telmachine erbij haalt en gaat rekenen met de aantallen komt je vaak achter de komma uit?
Met vellen van 49 zilverbons zou je bij de ƒ 5,00 tot 98 stuks komen en bij de ƒ 1,00 en ƒ 2,50 tot 980 stuks.
Maar er zijn zilverbons van ƒ 1,00 gezien met nummers tussen de 980 en 1000 en er is er één met nummer 1000 waargenomen, naar mijn weten nog steeds in de verzameling van een gewaardeerd IBNS chapter Nederland lid.

[Adriaan]

Ik weet niet hoe je aan die serie van 490 komt?

Volgens de Plomp catalogus fl 2.50 gulden 1914 PL10.c loopt de serie van 3 cijfers van 100-490. Misschien is deze informatie alweer achterhaald?

Ik heb de totale oplage gedeeld door het hoogst (bekende) serienummer.

Gemakshalve ben ik ervan uitgegaan dat elke serie hetzelfde aantal biljetten bevat. Met de wetenschap dat er 49 bonnen in een vel zitten kom ik tot de volgende conclusie:

oplage / hoogst bekende serienummer volgens Plomp / 49 (aantal vellen per serie)
1 gulden 1914 9.974.000 stuks / 1029 / 49 = 197.81 vellen per serie
2.50 gulden 1914 4.784.400 stuks / 490 / 49 = 199.27 vellen per serie
5 gulden 1914 578.900 stuks / 98 / 49 = 120.55 vellen per serie

Ik kan me voorstellen dat er vellen zijn afgekeurd en dat deze niet zijn meegenomen in totale oplage de oplage zal ook zijn afgerond vandaar de kommagetallen...
Stel: ik neem 1 gulden 1914 met serienummer 20 dan hebben er 197.81 x 49 = 9692 biljetten bestaan met het serienummer 20 op de voorkant?
Begrijp ik het nu goed of zit ik er helemaal naast en mag ik deze conclusie niet trekken?

[Ger1]

Zo zie je maar weer dat ik nu iets lees waar ik nooit eerder aan gedacht en gezien heb en dat de ƒ 2,50 volgens de Hr. P. Plomp niet verder gaat dan serie 490.
Ik moet dat nu maar eerst gaan uitzoeken waarom dat was.

Hoe het precies zit met de vellen en aantallen weet ik niet maar ik denk dat na het bereiken van het benodigde aantal zilverbons het e.v.t. overschot werd ingenomen.

Mvg, .

[Ger1]

Ik ben eruit waarom de serie van de 2,50 maar tot 490 gaat, kort samengevat het volgende.

In het boek van Rob van Erp staat in het verslag over de aanmaak van de zilverbons in 1914 dat er niet meer dan 10.000 stuks per serienummer gedrukt mocht worden. Zodra er van eene Serie van 49 nummers, 10.000 vellen afgeteld waren, werden de overdrukken ingenomen, ter voorkoming dat eene Serie, meer dan 10.000 stuks vervaardigd zouden kunnen worden.

In art. 2 van dat besluit is vermeld dat er van de verschillende coupures ten hoogste zullen worden uitgegeven:
Van die van ƒ 1,00 - 10.000.000 stuks
Van die van ƒ 2,50 - 4.000.000 stuks
Van die van ƒ 5,00 – 1.000.000 stuks
Alzoo te zamen ten hoogste 15.000.000 stuks

Van de 1,00 zilverbons
series 980 x 10.000 = 9.800.000 en er is gedrukt en uitgegeven 9.974.000 stuks
174.000 meer dan 9.800.000
Dus moeten er 174.000 stuks met nummers boven de 980 gedrukt zijn die volgens het Ministerie van Financiën niet zijn uitgegeven, maar worden wel soms aangetroffen met duidelijke omloopsporen.

Van de 2,50 zilverbons
490 x10.000 = 4.900.000 er is gedrukt 3.984.400 en later nog eens 800.000 stuks en uitgegeven 4.784.400 stuks
115.600 minder dan 4.900.000
Daarom was een hoger serie nummer dan 490 niet nodig.

Van de 5,00 zilverbons
98 x 10.000 = 980.000 er is gedrukt 978.900 waarvan 400.000 vernietigd en uitgeven 578.900 stuks
Uiteindelijk 401.100 minder uitgegeven dan 980.000

Mvg, .

[Adriaan]

Hoi kl-euro,

Bedankt voor al je uitzoekwerk. Ik ben er blij mee.

Vandaag ben ik naar een naar Antiquariaat Frans Melk in Hilversum gereden en daar heb ik het boekje “Vergeefse Jacht op ‘valsche zilverbons” van Rob van Erp gekocht voor €10. Het is lang geleden dat ik voor dit bedrag een aanvulling op mijn verzameling heb gekocht.

Na wat rondneuzen in de winkel het ik nog een biografie van Rost van Tonningen op de kop getikt. Ik ben benieuwd of er veel informatie in staat over zijn periode als president van De Nederlandsche bank.

[Ger1]

Graag gedaan, leuk boekje het is alleen jammer dat het zo een dun boekje is.
En het verslag over het aanmaken gaat alleen maar over de eerste zilverbonnen van 1914.
Er is nagenoeg geen literatuur te vinden over zilverbonnen en muntbiljetten.
Daarom duiken er regelmatig nog series of varianten op die daarvoor niet bekend waren.

Mvg, .

[Ilosab]

Vandaag ben ik naar een naar Antiquariaat Frans Melk in Hilversum gereden en daar heb ik het boekje “Vergeefse Jacht op ‘valsche zilverbons” van Rob van Erp gekocht voor €10. Het is lang geleden dat ik voor dit bedrag een aanvulling op mijn verzameling heb gekocht.

Mooie aankoop, op eBay staat hij voor € 30, - te koop aangeboden.
https://www.ebay.nl/itm/ERP-ROB-VAN-Ver ... SwB09YFGkH

[PietjePuk190]

Oeh, interessant! Wel een beetje duur. Kan niet alles kopen :'(

[Ger1]

Ik kijk altijd eerst bij boekwinkeltjes.nl als ik een boek zoek.
Hier heb je 2 linken voor het boekje van Rob van Erp (zo goed als nieuw)

https://www.boekwinkeltjes.nl/b/1503758 ... ilverbons/
€ 9,50

https://www.boekwinkeltjes.nl/b/1777055 ... ilverbons/
€ 10,00

Mvg, .

[PietjePuk190]

Ja daar had ik er ook al eentje gevonden inderdaad

[Adriaan]

https://www.boekwinkeltjes.nl/b/1777055 ... ilverbons/
€ 10,00

Via de bovenstaande link ben ik zaterdag in het bezit van het boekje gekomen. Ik vermoed dat zijn voorraad online nog niet is bijgewerkt.
Klein detail: De oorspronkelijke uitgifteprijs inclusief verzendkosten is ongeveer gelijk gebleven.

20180401_202923_resized.jpg

[Ger1]

Vandaag ben ik naar een naar Antiquariaat Frans Melk in Hilversum gereden en daar heb ik het boekje “Vergeefse Jacht op ‘valsche zilverbons” van Rob van Erp gekocht voor €10. Het is lang geleden dat ik voor dit bedrag een aanvulling op mijn verzameling heb gekocht.

Mooie aankoop, op eBay staat hij voor € 30, - te koop aangeboden.
https://www.ebay.nl/itm/ERP-ROB-VAN-Ver ... SwB09YFGkH

Ja maar, hier zit wel een heel mooi document bij van het besluit over het uitgeven van de 5,-- zilverbonnen in 1944.
En ik denk dat een van de leden (willemo) of (rtholen) hier wel interesse voor hebben.

Mvg, .

[willemo]

Thnx ik heb deze gelukkig al. Niet met brief maar voor de copy erbij is mij de prijs te duur, gr Willemo

[PietjePuk190]

Ik vind zulke boekjes altijd erg interessant. Boeken over bankbiljetten heb ik altijd interesse in. Verreweg het meeste wat je op dat gebied vindt zijn catalogi. Ook nuttig natuurlijk, de één informatiever dan de ander okee, maar echt gewoon boeken met een verhaal over bankbiljetten, daar zijn er niet zo veel van lijkt wel.

[Adriaan]

Ik heb het boekje ondertussen gelezen en er zaten leuke details in. Jammer dat het slechts 32 pagina's telt.

Ik was verrast te lezen dat de onderdruk binnen het kader op de achterzijde van een 2,50 gulden zilverbon 1918/1922 (NVMH almanak 12-5 en verder of PL13) is weggelaten om de rode en blauwe vezels goed zichtbaar te maken. Deze vezels zaten in het speciale papier wat is aangemaakt nadat er vervalsingen waren aangetroffen.

[PietjePuk190]

Hoeveel van die boekjes zijn er eigenlijk ooit gedrukt? Het is in eigen beheer uitgegeven begreep ik?

[PietjePuk190]

Ennn inmiddels bezit ook ik een exemplaar van dit boekje Zeer tevreden

[Adriaan]

Ennn inmiddels bezit ook ik een exemplaar van dit boekje Zeer tevreden

Waar heb je hem uiteindelijk gekocht?

[PietjePuk190]

Ook via Boekwinkeltjes.nl

[Ger1]

Wil je nog een interessant boekje lezen over de muntbiljetten aangemaakt in 1943 lees dan:

ONZE BEVRIJDINGSBILJETTEN
1943-1945
een geschiedenis

Door, W. J. Nieboer
ISBN/EAN: 978-90-814459-2-4
NUR 688

Stuur een e-mail met je vraag over dit boekje naar: w.j.nieboer apenstaartje home punt nl
Kost weinig en het geld gaat naar stichting tot behoud van cultureel erfgoed.
Mvg, .